Манас баатырдын Каныкейге уйлонушу
Ысмайыл деген баласы.
Атасындай баркы бар,
Кеп сүйлөсө, наркы бар.
Каракан эми кеп айтат:
"Карыган кезде, бай Жакып,
Кандай келдиң?" - деп айтат.
Эми бай Жакып сөздү баштады,
Өткөн менен кеткенди
Баян кылып таштады:
"Кечээ мен Таласка келгенде,
Келдим деп тойду бергенде,
Кандын бири сен болдуң,
Карыяңар мен болдум.
Он жыл өттү ортодон,
Бүгүн үйүңө келип мен кондум.
Коно турган эбим бар,
Айта турган кебим бар.
Аркасы менен Манастын,
Эми сени келдим көрмөккө.
Колумда турган дүйнөнү
Жүлүн жара бөлмөккө,
Аз калды бизге Каракан,
Ажал жетсе өлмөккө.
Ырысы тайкы адамга
Ар күнү доочу келбейби.
Ырысы толгон адамга
Күн сайын жуучу келбейби?
Сага мен төркүлөп келдим
карганда;
Мандайым жарык болсо экен,
Мен кайрылып үйгө барганда.
Томогосун ала элек,
Тоодакка шилтеп сала элек,
Сизде бир шумкар куш бар, - дейт,
Сары алтындай салмагы
Сизде бир жакшы кыз бар, - дейт,
Кудалашып калсам - деп,
Кулдук уруп мал берип,
Балаңа сөйкө салсам - деп,
Кайрылып келдим элиңе,
Кандай дейсиң, Каракан,
Жооп берчи кебиме?".
Ошол кезде Каракан
Жакыпка жооп айтпастан,
Сакалын салаасы менен тараган.
Чай кайнатып тил чыкпай,
Акыл ойлоп Каракан,
Аш бышымга унчукпай,
Алтын жака сур чепкең
Аркасына бөктөрүп,
Айнектей көзү жалт этип,
Эми башын көтөрүп:
"Кыз бала болсо, жаш эле,
Ойноо кези, мас эле.
Бай Жакып кандай кылайын?
Күйөө болчу кишиң ким?
Атын айтчы угайын".
"Акылымдын тунугу,
Ак калпактын улугу,
Кудайдан сурап алганым,
Кубатуу Манас балбаным!".
Бай Жакып айтып таштады,
Эми Каракан сөздү баштады:
"Айтканың, Жакып, ушубу?
Кантип дедиң ушуну?
Айкөл Манас баатырдын
Бар дейтко эки катыны.
Күнүгө балам күйөбү?
Күйүттү киши сүйөбү?
Кызым ойноо бала, жаш болсо,
Ага эки ажаан катын кас болсо,
Оокаттын жайын билбесе,
Омуроолоп баланы
Ар кимиси тилдесе,
Элдин жайын билбесе,
Аңыраңдап катындар,
Аңги болуп тилдесе,
Элге кантип жагат, - деп, -