Манас баатырдын Каныкейге уйлонушу

Тоо эчки кирди Букарга.

Эсеби жок чубуруп,

Элик кирди Букарга.

Элүү топос, жүз качыр

Желип кирди Букарга.

Эр Манас берчүү калыңдан

Арыстан келди, шер келди,

Эминесин айтасың,

Эзелки Букар нес болуп,

Эби кетип, тербелди.

Толгон малдын саны жок,

Тополоң түштү Букарга,

Тосчуулардын шайы жок,

Каракан Жакыпты көрүп

                                        сүйүнүп,

Жаш баладай түйүлүп,

Сарамжалын билдирип,

Ак сарайга кийирип,

Каракан сөздү баштады:

"Эшикке чыгып, карасам,

Эсеби жок мал турат.

Кулак угуп, көз көргөн

Жер жайнаган эл турат.

Айтчы, Жакып, чыныңды,

Коркуп калдым, жанымдан

Өлтүрөт деп тебээлеп

Айдап келген малыңдан.

Айдап кеткин малыңды,

Артып кеткин зарыңды,

Кагылайын, бай Жакып,

Коё көргүн жанымды!".

Ушинтип, кайран

Бакай, эр Жакып

Караканды  жадатты.

Айдап барган көп малды

Жай-жайына таратты.

Малга барган киши жок,

Мен менен элдин иши жок.

"Малыңды алып бүттүм" - деп,

Каракан айтты мындай кеп:

Жылкы кетти кишинеп,

Айгыр кетти алышып,

Бир түнөбөй Букарга

Жайытына барышып,

Аркар, кулжа, куландар

Адырга кетти жарышып.

Манас менен Алмамбет

Кыз-келинди жандашып,

Букарлыктын үйүндө,

Жата турсун жыргашып.

*  *  *

Эл уйкуга киргенде,

Күйөө болуп көрбөгөн,

Мындай ишке көнбөгөн,

Кызын алып келбейт деп,

Ким экеним билбейт деп,

Ызалык түшүп мойнуна,

Бозуул, Ырчуул кошчу алып,

Эки келин башчы алып,

Басып келди эр Манас

Колуктунун койнуна.

Келинге эшик ачтырып,

Бозуулга каалга тарттырып,

Алтындан кылган тактада

Каныкей жаткан керилип,

Уйку качып, ой чырмап,

Кирпик какпай эригип.

Манастын жүзүн көргөндө,

Каныкей кетти теригип.

"Кирип келет чоңсунуп,

Сөзгө келбей бул канкор

Төшөгүмө кол сунуп

Кыздын жайын билет, - деп,

Жесир катын алгансып,

Мага жетип келет" - деп,

Ызаланып калганы.

Эңкее түшүп кабылан

Көкүрөктөн кармады.

Мына ошондо Каныкей:

"Сөзгө келмек зыйнат, - деп,

Кыздын жайын билбейсиң,

Кыз жосуну кымбат, - деп,

Күйөө болсоң сен, Манас,