Араниктеги согуш

Отордон орун алыптыр

Эки күнү, эки түн,

Эр Манас жатып бүпбүтүн,

Улуу жолго бет алып,

Ушу жерден аттанып,

Аксай менен салыптыр.

Айдаркан, Бакай, эр Көкчө

Астынан чыгып калыптыр.

"Эрикпедиң, шашпадың,

Кеттиң эле уу кылып

Эмне калба баштадың?

Алтайдан чыктык аттанып,

Акыры тынчып өлбөдүк,

Ар тарапка жол чалып,

Баштап чыктың кыргызды,

Басып келдик Жылдызды.

Аккелтең аттың,  түздөдүн,

Ак болот чаап миздедиң.

Алты сан кыргыз биз дедиң.

Алдыдан чыкчуу балааны

Азыр кайдан издедиң?

Көрсөтпөй үйдү өлтүрүп,

Көмүүсүз таштар бекенсиң?

Кетирбей үйгө өлтүрүп,

Кеминсиз таштар бекенсин?!"

Ачууланып эр Бакай,

Айтты сөзүк бир далай.

Кабылын Манас кеп айтып,

"Кандайсын аба? – деп айтып. –

Кардуусунган душманга

Кыңкайып кантип калайын?

Кыңкайып жата бергенче

Кыргызды жоого салайын.

Катылып келген душмандан,

Качып кантип калайын?

Качып андан калганча,

Кармашып жүрүп а көрө

Казакты жоого салайын!

Өөдөсүп келген душманга

Өлүшпөй кантип калайын.

Өлүп алып дүйнөдөн,

Алым келбей өлдүм деп,

Өкүнүчү жок барайын.

Кырдуусунган душманга

Кыргынды кызык салайын.

Кырылышып өлдүм деп,

Кылчайбай өлүм табайын!

Кызыталак Кыйтуча,

Өзү келип кол салды,

Өкүмсүп келип жылкы алды;

Айылга келип кол салды,

Аттаныптыр атайлап,

Айдады жылкы айгайлап.

Айылдагы туугандар

Аттарынан айрылып,

Карап калды көз жайнап.

Кыргыздын көзү жайнады,

Кыйкырып жылкы айдады,

Кыжырым жаман кайнады.

Кайнаган соң кыжырым,

Кыйласын бакыр жайлады.

Казактын көзү жайнады,

Каңгайлап жылкы айдады;

Каңгайын угуп алган сон,

Калмактан экен бу да деп,

Кайратым жаман кайнады.

Кайратым ташып толгон соң,

Канчасын Манас жайлады.

"Комсунсаңыз көрдүңуз,

Жети жүз жерге киргири

Колдо жатыр байланып.

Чалгынчысы бул экен,

Араникте Ашарсуу

Каңгайдагы жерине

Жүргөнү жаткан кол экен.

Дугул калмак уругу

Душманың болуп жүрү экен.

Панус кандын жээни экен,

Баатырсынган неме экен.

Ааламдан бийик тоо батпай,

Анжияндын улугу

Алооке кытай соо жатпай,

Кошуун алып саны жок,

Азыр сизден абаке,