Манастын бала чагы
"Айдарлуу кара калмагым,
Тим турган жанды тим
койбой,
Тийди жаман салмагың.
Күчөсөң, түпкө жетейин,
Күчөгөн экен калмактар,
Мен бир күрпүлдөтө
кетейин!.
Ушинтип Манас бакырьш,
Кыргыздап ураан чакырып,
Кара даакы жонунда,
Кара чокмор колунда,
Балдарга эми жетти эле,
Чокмору ойноп. өттү эле,
Сексен бала чыркырап,
Быт-чыт болуп дыркырап,
Шашкан балдар мындан көп;
Жаны калбай делдеңдеп,
Качкан балдар мындан көп.
Токтоло албай кай бирөө
Тоголонуп жыгылып,
Бытпылдыктап кеткен бар,
Башы сазга тыгылып.
Калмактар качып жүргөндө,
Токтолбой Манас оолугуп,
Кырк баласы кыргыздын
Кырааны көздөй чогулуп,
Калмактын сексен баласын
Калтырбай сүрүп калыптыр.
Койгулаша кеткенин
Манас колун жулуп алыптыр.
Чөл түшүрүп баарысын
Айлына кууп барарда,
Калмак билип каларда,
Катуу бүлүк саларда"
Атакеси бай Жакып
Мал жайытын чалыптыр.
Боз айгыр менен дампайып,
Үстүнөн чыгып калыптыр.
Кырк баланы кайра айдап,
Манасты кармап алыптыр.
"Тентектигиң сында жок,
Сен теңдешип союл чабарга
Теңиз кыргыз мында жок.
Балам, биз тентип келдик
Алтайга,
Сенин тентегиң жетет далайга!
Жөн жүрбөй сийип ийесин
Кымыз куйган күбүмө*,
Куу балам, жетет экенсин
Капкайдагы түбүмө!
Бул тентегиң койбосон,
Козголоң салат уйкума.
Көп манжуу чабуул койбойбу
Эртең өрүштөгү жылкыма?!
Чачасың жыйган малымды,
Төктүрмөк болдуң, чунак уул,
Бул калмакка канымды.
Койчу, кыймак болдуң
жанымды!".
Балдардын баарын бакырып,
Жапырып Жакып тоскону,
Тосуп алып баарысын,
Байыркыны козгоду:
"Уулун бала кырды деп,
Уятты калмак кылбайбы.
Уулум, сенин айыңдан
Ушул турган кыргызды
Такыр кырып салбайбы!..
Жакып оозун жыйгыча,
Ачып көздү жумгуча,
Абакең Балта ак жолтой
(Сүйлөгөнү - жарыя,
Калың кыргыз ичинде,
Кадыры бийик карыя)
Кайрылып айткан сөзү бул:
"Жакып, жылкың менен
жерге кир,
Бизге белге таңуу уул ушул.
Эркек бала шок болсун,
Мал багар уул болгончо,
Бар болгончо, жок болсун.
Артыңа колуң байланып,
Бери карай айдалып,
Чыккан күнү өлгөнбүз,