Каныкейдин Манасты олумдон куткарышы

Кашыкка өлчөп бергени.

"Өө" деп Манас окшуса,

Өжөк-өжөк* заар кетип,

Жеңекеңден ал кетип,

Дарынын уусу басылып,

Арыстан Манас баатырдын

Умачтай көзү ачылып,

Илдет уу жаман кезигип,

Айкөл шериң ошондо

Өлгөндө араң мал болду

Кырк жеринен тешилип.

Тешикке себеп болот - деп,

Ичтеги заардың баарысын

Тышын көздөй сорот - деп,

Кысырактын кырк байтал

Күнүн баарын сойдурду,

Казысын бузуп, ойдурду.

Жеңекең минтип жөлөгөн

Арыстаныңын денесин

Алтымыш күнү болгуча

Казыга күн-түн бөлөгөн;

Эптүүлүктү билгизген,

Кыйналып кырк бир күн багып,

Айкөлдү атка мингизген.

*  *  *

Муну мындай таштайлы,

Азап салган Көкчөкөз,

Арамдан кабар баштайлы.

"Берен Манас өлдү, - деп, -

А дүйнө жүзүн көрдү" - деп,

Ойлонуп ойго алыптыр,

Казына чачып мүлк алып,

Бузукту мыктап салыптыр.

Кез келгенди бүктөптүр,

Кең казына, сары алтын

Качырына жүктөптүр;

Салышып жүргөн Акаяр

Кыргызга тилчи болот деп,

Өлтүрбөй байлап алыптыр,

Кырк аркан бою зынданга

Тирүүлөй аны салыптыр.

Көтөрмөнү ашыптыр,

Суусамыр бойлоп басыптыр,

Кароолун мыктап каратып,

Уктаганын сабатып,

Ашып, шашып, жол тартып,

"Айкөлдү союп койдук" - деп,

Күндүз жүрбөй, түн катып,

Капсалаңды жакалап,

Кара кырлап, бакалап,

Эчки-Өлбөстү эңкейип,

Эки чат конмок болуптур.

Имерилип туруптур,

Ошол күнү Көзкаман

Коңгулбоз атын жайдактап,

Алтын бурма чидерди

Алып келип баймактап,

Калмак ээрди жазданып,

Күн чыгышты баштанып,

Алп уйкуну салыптыр.

Күнү-түнү дебестен

Көшүлүп уктап калыптыр.

*  *  *

Муну мындай таштайлы,

Эр Манастын кырк чоро

Кылымдан ашкан кырк жоро

Андан кабар баштайлы.

Жылкыда тулпар алабаш,

Мөрөй тийип, ордо атып,

Жыргалдуу оюн ичинде

Алмамбет, Чубак аралаш.

Ушак шыбыр кеп угуп,

Калмактар алдап уу берип,

Эр Манас өлдү деп угуп,

Кырктын башы Кыргылчал,

Бузук сөздү ойлогон,

Миңдей бузуп ийсе да,

Кабылан Манас шериңиз

Муну бузду экен деп койбогон.

Карткүрөң ат канаты,

Кырк чоронун ар бири