Кыргыздардын Ала-Тоодон сурулушу
О, балдар, кең кесири тоёлу!
О, балдар, бел байлар бизде бел
да жок,
Белге медер кылууга
Белгилүү кыргыз эл да жок.
Бизде калка кылар ногой жок,
Качып кирер токой жок;
Талаада аккан булак жок,
Дардайып жатар убак жок;
Жан багуучу карыппыз,
Кара калмак, манжуунун
Ортосунда калыппыз.
Кесүүгө тиккен бак да жок;
Керсейип жатар чак да жок;
Талаага сайган бак да жок;
Талпайып жатар чак да жок.
Сегиз, тогуз жыл өтсүн,
Бул жерди жердеп турушуп,
Карып жанды багалык
Кара жер менен урушуп.
Атагы Алтай жер экен,
Кара калмак,манжуу журт
Бул аштык билбес эл экен.
Кырсыкты чечсе жараткан
Дардайышып жатасың.
Алып койгон эмгектин
Табагын тайга сатасың.
Эмгек кыл, балдар, эмгек кыл,
Акыңды эмгек кайтарат,
Арыганың семирет,
Ачкаң курсак тоюнат!".
Балтанын чоң акылы бар экен,
Олуя заада жан экен.
Ушул кепке көпчүлүк
Уюп калган чагы экен.
Анда Жакып кеп айтат,
Кеп айтканда деп айтат:
"Азып келген кыргыздар
Акбалта тилин алалы,
Агызып терди маңдайдан,
Аштыкты кенен салалы.
Кайгынын баарын коёлу,
Кара жерди биз быйыл
Кетмендеп жатып оёлу.
Калжайып бекер жатканча
Быйыл кең-кесири тоёлу.
Акбалта тилин алалы,
Быйыл арбыта малды табалы.
Тирүү жанга мал керек,
Теги айласын кылалы!
Капанын баарын таштайлык,
Быйыл кайратты мыктап
баштайлык!".
Мына ушинтип баарысы
Кызматка кирди жалпысы
Шамыянын шайлатып,
Кош өгүзүн байлатып,
Жердин жүзүн ачтырып,
Уучтап тукум чачтырып.
Ак буудай нанын чайнашып,
Эшигинин алдына
Алтыдан тулпар байлашып,
Айдап алган эгинден
Жаны жыргап, жарышып,
Эми мээнет кайтты деп,
Малга тунуп калышып,
Санаасы менен болуптур,
Сандыгынын баарысы
Сары алтын, мүлккө толуптур.
Астыңкы эрдин шалпайтып,
Эки өркөчүн каркайтып,
Атаны алты сан болду,
Абаң Жакып бай болду.
Ал Алтайда турганда
Абаң Жакып көк жалдын
Алтыны жети там болду.
Адырда жылкы алты сан,
Аябай эми шай болду,
Ден кошулуп, жан жыргап,
Жакыптын көөнү жай болду.
Калса да малга бай болуп,
Канча жыл жүрдү кайгырып,
Бир балага зар болуп.